Ayon sa Commission on Elections (COMELEC), tinatayang aabot sa 68.6 million ang registered voters sa Pilipinas para sa 2025 national, local, at Bangsamoro Autonomous Region of Muslim Mindanao (BARMM) parliamentary elections.

Sa kabila ng kaliwa’t kanang kampanya ng mga kandidato, may mga botante na hindi pa sigurado kung sino ang iboboto nila. Undecided voters, also known as swing voters, play a crucial role in determining the outcome of elections, particularly in tightly contested races.

Pero paano nga ba dapat makipag-usap sa kanila? Paano maiiwasan ang drama at away? At paano ka magbibigay-linaw sa kanilang magiging desisyon? Well, we’ve got you some tips to start with:

1. Iwasang magbitaw ng hindi magandang salita

Aminin man natin o hindi, politics is always a difficult conversation. Kanya-kanyang karanasan ang bumubuo sa paniniwala ng bawat isa. Mas mahirap ‘pag ang undecided voter na kausap mo ay kamag-anak o kaibigan.

Hindi maiiwasan ang pagtatalo, pero hindi dapat mauwi ‘to sa batuhan ng insulto. Just because a voter is undecided doesn’t mean they’re automatically enemies. If anything, sila ang pinakamahalagang kausapin at hikayatin nang maayos.

Which brings us to our next point…

2. Pakinggan at unawain ang mga saloobin nila

Undecided voters are undecided for a reason. At isa sa mga dahilan kung bakit maraming urong-sulong na botante ay ang kanilang mga hinaing o saloobin na hindi nabibigyang-linaw. Unemployment, healthcare, inflation — ilan lang ‘yan sa mga isyung kinakaharap ng marami sa’tin.

Iparamdam mo sa undecided voters na merong handang makinig sa concerns nila. Wala dapat naiiwan sa kahit anong diskusyon, lalo na ngayong darating na eleksyon dahil kinabukasan nating lahat ang pinag-uusapan dito.

3. Itama ang mga maling impormasyon — respectfully

Social media has changed the way Filipinos consume information. Is that good or bad? Depende na lang ‘yan sa dami ng nakikita mong fake news at mga tao na paniwalang-paniwala sa mga ‘to. Sadly, kabilang do’n ang ilang undecided voters.

Dapat nga itama ang fake news na nababasa nila, pero dapat, nando’n pa rin ang pagiging mahinahon. Walang halong yabang. Hindi naman ‘to contest ng kung sino ang tama o mali. Dahil kung ang goal mo lang ay ipakita na mas matalino ka, walang makikinig sa’yo.

4. Share real-life and relatable stories

Magandang ipagmalaki ang accomplishments ng mga kandidatong iboboto mo, pero alam mo kung anong mas maganda? Personal experiences. Real stories from people who’ve experienced the impact of good governance under competent leaders resonate more with undecided voters. Ito kasi ang mga kwentong hindi madaling kalimutan at mahirap dayain.

5. Magbigay ng credible sources tungkol sa eleksyon

Debunking fake news is one thing, but ensuring people avoid malicious platforms completely? Iba na ‘yun. Bukod sa pagtatama ng maling impormasyon, mahalaga rin magbigay ng credible sources kagaya ng media outlets tungkol sa eleksyon. Kapag mas maraming botante ang marunong kumilatis ng nababasa nila online, mas nagkakaro’n sila ng kumpiyansa na manindigan para sa tama.

6. Be honest kung may mga hindi ka alam

Here’s the thing — undecided voters can sense a fake answer from a mile away. Kung may tanong sila at hindi ka sigurado sa isasagot mo, ngayon pa lang sasabihin ko na ‘to sa’yo: hindi gagana ang ‘fake it ‘til you make it’ style.

Hindi kabawasan sa pagkatao mo na sabihing ‘hindi ako sigurado sa sagot, pero pwede kong i-research para sa’yo’ o kaya naman ‘hindi ko ‘yan expertise, pero gusto ko din alamin.’ People appreciate honesty than perfection.

7. Ipaliwanag ang kahalagahan ng pagboto

Bumuboto tayo dahil isa ‘tong paraan para makilahok sa demokrasya. Pero hindi lang do’n nagtatapos ang pagiging isang botante. Mahalagang maintindihan ng marami sa’tin, lalo na ng mga undecided voters, na ang pagboto ay kaakibat ng kinabukasang nais nating makita para sa ating bansa.

Ang bawat boto ay mahalaga dahil maari nitong baguhin ang buhay ng iba’t ibang sektor katulad ng mga guro, health workers, estudyante, hanggang sa mga magsasaka at local businesses.

8. Be patient

Para sa isang bansa gaya ng Pilipinas na saksi sa korapsyon, kaliwa’t kanang fake news, at bulok na pamamalakad, hindi magiging madali ang inaasam nating pagbabago. Hindi ‘to isang laban na matatapos ng isang halalan lang. At hindi mo agad makukumbinsi ang mga undecided voters.

That’s where patience comes in. After a few days, tanungin mo ulit kung meron na silang desisyon kung sinong iboboto nila. Kung wala pa rin, then adjust your approach depending on their answer.

May mga pagkakataon na mas dapat mong pairalin ang tiyaga, bitbit ang paniniwala na may mabuting naidulot sa kanila ang lahat ng sinabi mo. Hangga’t may handang makinig at buksan ang kanilang isipan tungkol sa kahalagahan ng tamang pagboto, magpatuloy ka.

Ngayong darating na halalan, tandaan mo: #YOUDecide.